امروزه خودکارسازی فعالیتهایی که نیازمند مهارتهای ادراکی انسانی است (همچون شناسایی صورت یا صوت افراد) و یا فعالیتهایی که نیازمند مهارتهای شناختی است (مانند برنامهریزی یا تصمیمگیری بر اساس اطلاعات ناقص یا غیرقطعی و حتی یادگیری)، آن چنان دور از انتظار نبوده و کم و بیش در فعالیت های روزانه از امکانات این سیستم های جدید نظیر تجهیزات هوشمند، استفاده می شود. فناوریهایی که قادر باشند چنین فعالیتهایی را که در گذشته تصور میشد نیازمند هوش انسانی است، توسط رباتها و سیستم های رایانه ای پیچیده انجام دهند، فناوریهای شناختی مینامند.
به عنوان محصولی از هوش مصنوعی، فناوریهای شناختی در طول دهههای اخیر پیشرفتهای شگرفی داشتهاند و در زمینههای مختلفی مانند پردازش زبان طبیعی، شناسایی صوت، بینایی کامپیوتری و رباتیک کاربردهای نوین و فناورانهای از آنها ارائه شده است.
یکی از ظرفیت های مهم فناوری پردازش شناختی، فراهم نمودن زمینه بهره مندی کامل پتانسیل های اینترنت اشیا است. بر این اساس، کامپیوترها با استفاده از ویژگی خود یادگیرنده سیستمهای پردازش شناختی می توانند (۱) دادههای جهان اطراف را جمعآوری و درک کنند (۲) اطلاعات جمعآوری شده را تحلیل کرده و (۳) براساس نتایج، تصمیمات مربوطه را به صورت منحصر بفرد همراه راهنمایی های مورد نیاز به تصمیمگیرندگان ارائه کنند.
دولتها، سازمانها و کسب و کارها، بخصوص کسب و کارهای نوپا میتوانند برای مدیریت هزینهها، ارتقای کیفیت محصولات و خدمات و همچنین افزایش سرعت ارائهی خدمات به مشتریان خود از قابلیت های این فناوری بهره بگیرند.
در ادامه برخی از نقاط عطف فناوری های فضای مجازی که تصویرگر تحقق هوشمندی در آینده می باشد، مورد اشاره قرار می گیرد:
- برخورداری ۹۰ درصد جمعیت جهان از فضای ذخیره سازی رایگان و نامحدود تا سال ۲۰۱۸؛
- رونمایی از اولین ربات داروساز در ایالت متحده آمریکا تا سال ۲۰۲۱؛
- اتصال ۵۰ میلیارد دستگاه به اینترنت تا سال ۲۰۲۰ ؛ که این میزان تا سال ۲۰۲۲ به ۱ تریلیارد حسگر افزایش می یابد؛
- رشد غیر منتظره سرمایه گذاری در بخش هوش مصنوعی؛
- رشد بازار جهانی در حوزه رباتیک و افزایش به میزان ۸۷ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵.
- صرفه جویی در مصرف انرژی علیرغم رشد ۵۰ درصدی تا سال ۲۰۵۰ (این میزان در بخش ساختمانی با بکارگیری فناوری های نوین حدود ۴۰ اگزاژول۱ تخمین زده شده است).
موارد فوق از جمله نتایج توسعه دیجیتالی در جهان می باشد که به این منظور کشورها، برنامه ها و سیاست های مختلفی را به صورت کلان و در سطح ملی در نظر گرفته اند. به عنوان مثال دستور کار دیجیتال آلمان، برنامه هوشمندسازی سنگاپور و توسعه دیجیتالی مالزی نمونه هایی از سیاست گذاری به منظور بهره برداری بیشتر از ظرفیت های نوآوری و فناوری فضای مجازی است که بر توسعه دیجیتالی حوزه های کلیدی اقتصاد متمرکز می باشد.
پی نوشت:
۱- ژول در سیستم استاندارد بین المللی SI، یکای اندازه گیری انرژی و کار است. هر اگزا ژول معادل ۱۰ به توان ۱۸ ژول می باشد.