ملاحظات کلیدی رایانش ابری

ابعاد حقوقی رایانش ابری
رایانش ابری علاوه بر ابعاد فنی، مدل های جدیدی از کسب و کار را نیز به همراه داشته است که این مدل ها از دیدگاه حقوقی دارای ملاحظات خاص خود می باشند. در ادامه برخی از کلیدی ترین این ملاحظات بیان شده اند.

اطلاعات نگهداری شده بر بستر ابری باید مشمول محافظت از حریم خصوصی افراد حقیقی و حقوقی باشد. تامین کننده خدمات ابری تنها میزبان اطلاعات و خدمات بوده و حق دسترسی، دخل و تصرف و افشای غیرمجاز این اطلاعات را نخواهد داشت. در قراردادهای خدمات ابری باید تامین کننده به رعایت حریم خصوصی الزام شده و قوانین ملی نیز باید تضمین کننده حقوق افراد در این حوزه باشد. حتی ممکن است نقض حریم خصوصی توسط یک تامین کننده بین المللی خارج از مرزهای کشور صورت گرفته که باید ساز و کارهای پیگیری حقوقی در سطح بین المللی نیز در نظر گرفته شود.

داده های تولید شده بر بستر ابری در مالکیت تولیدکننده و مصرف کننده اصلی است و تامین کننده خدمات تنها مسئولیت نگهداری، ذخیره سازی و پردازش این داده ها را بر عهده دارد. یکی از ملاحظات کلیدی در حوزه رایانش ابری حفظ حاکمیت داده ها برای مالک اصلی است. مالک داده ها باید در هر زمان که اراده کند به داده های خود دسترسی داشته باشد و محدودیتی در دخل و تصرف این داده ها نداشته باشد. تامین کننده همچنین باید امنیت اطلاعات را به نحوی تضمین کند که دسترسی های غیر مجاز به این داده ها به صورت کامل محدود گردد. چنین مواردی باید در قرارداد خدمات ابری ذیل تعهدات تامین کننده به صراحت مورد تاکید قرار گیرد.

مالکیت فکری تأثیر مستقیمی در توسعه‌ و نفوذ رایانش ابری در جامعه دارد. سیاست‌ها و رویکردهایی که خلاقیت ها و نوآوری‌های ایجاد شده در حوزه‌ی رایانش ابری را واجد حقوق برای صاحبان و پدیدآورندگان آن بداند می‌تواند علاوه بر توسعه‌ی این فناوری در جامعه، زمینه‌ها و شاخه‌های جدیدی را نیز ایجاد کند و این امر می‌تواند کشور را از دنباله‌روی صرف از کشورهای صاحب فناوری‏، بازدارد و به مرور و حداقل در زمینه های خاصی به کشوری پیشرو تبدیل کند و اگر خلاقیت‌ها و نوآوری‌های صورت گرفته درحوزه ی رایانش ابری را مورد حمایت قرار ندهد در آن صورت همواره باید به عنوان یک کشور وارد کننده‌ی این فناوری باشیم. متولیان توسعه‌ی رایانش ابری در کشور می‌بایست زمینه‌های فنی که می‌تواند به توسعه‌ی رایانش ابری کمک کند را شناسایی نموده و سیاست‌های صحیح مدیریت مالکیت فکری را دراین زمینه معمول نمایند. به عنوان مثال؛ چنانچه زمینه‌ی فنی خاصی می‌بایست در کشور بومی شود با همکاری اداره‌ی ثبت اختراعات و با استفاده از ظرفیت‌های قانونی‏، شرایط لازم برای حمایت اختراعات داخلی در مقابل اختراعات خارجی را فراهم آورند هم‌اکنون در زمینه‌ی اختراعات نظامی این مهم تا حدی رعایت می‌شود.

برخی از خدماتی که در رایانش ابری میزبانی می شوند یا اطلاعاتی که براساس این فناوری پردازش می شوند ممکن با موازین قانونی کشور تطابق نداشته باشد. از این رو باید ساز و کارهای قانونی خاص برای برخورد با این موارد در قوانین و مقررات کشور تعیین گردد. این اطلاعات و سرویس ها ممکن است مربوط به تامین کننده اصلی خدمات ابری بوده، مالکیت آنها با مصرف کننده باشد یا اینکه یک تامین کننده دیگر آنها را تامین کرده و شرکت عرضه کننده تنها یک واسط به شمار می رود. برای این موارد باید الزامات قانونی مشخصی تبیین گردد. در صورتی که مراجع قضایی در نظر داشته باشند که به بخشی از اطلاعات و خدمات دسترسی داشته باشند، باید امکان این دسترسی برای مراجع مذکور فراهم گردد.

یکی از دغدغه های موجود در خدمات ابری، امکان گیر انداختن مصرف کننده توسط تامین کننده خدمات است به نحوی که مصرف کننده به راحتی نتواند خدمات و اطلاعات خود را به تامین کننده دیگری منتقل نماید. این رفتار خلاف قانون بوده و در قراردادهای ابری به صراحت تاکید می گردد که تامین کننده حسب نیاز باید بتواند داده ها و خدمات خود را به هر تامین کننده دیگر منتقل کند.