تهیه کننده : باغبان اورندی( معاونت راهبری فنی)
فناوری اینترنت اشیا در کشور مالزی
مطابق با توسعه جهانی فناوری اطلاعات و ارتباطات، اقتصاد کشور مالزی تا سال 2020 با بهره‌گیری از ظرفیت‌های صنعت مستقل، پرتحرک و پایدار فناوری اطلاعات و ارتباطات و بر اساس دانش و مهارت به یک اقتصاد پیشرفته تبدیل خواهد شد. برای این منظور، IoT به عنوان یکی از نه راهبرد تعیین شده در راستای استفاده از ظرفیت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در برنامه یازدهم مالزی تعریف شده است.
بر همین اساس نقشه راه استراتژیک IoT ملی مالزی توسط وزارت علوم، فناوری و نوآوری (MOSTI) و مرکز تحقیق و توسعه ICT این کشور راه‌اندازی شد تا چالش‌هایی که موجب کاهش سرعت پذیرش IoT می‌شود، مرتفع کرده و پذیرش آن را هم در بخش عمومی و هم بخش خصوصی در مالزی افزایش دهد.
شکل2 : نقشه راه فناوری اینترنت اشیا در کشور مالزی
همان‌طور که نقشه راه فناوری اینترنت اشیا مالزی در شکل (2-2) نشان داده شده است، پرورش استعدادها که بر افزایش فارغ التحصیلان دانشگاهی برای تبدیل شدن به خبرگان این فناوری تمرکز دارد، یکی از وجوه اصلی نقشه راه است. ازاین‌رو، این طرح بیش از 40 سازمان را از صنایع و حوزه‌های مختلف فناوری گرد هم آورده تا پذیرش IoT را در مالزی تسهیل و توسعه بخشند. کمیسیون ارتباطات و مالتی مدیا مالزی(MCMC) به‌عنوان رگولاتور همگرایی صنعت ارتباطات و رسانه، موظف شده است که کشور مالزی را به مرکز جهانی اطلاعات ارتباطی و مالتی مدیا و خدمات محتوایی تبدیل کند.
تاثیرات اقتصادی
برآوردها و مطالعات انجام شده حاکی از آن است که پتانسیل اقتصادی اولیه اینترنت اشیا در سال 2020 ، برابر با 905 میلیارد رینگیت مالزی (معادل با 2.21 میلیارد دلار) درآمد ناخالص ملی (GNI) ایجاد می کند که رشد اقتصادی تصاعدی به میزان 42.5 میلیارد رینگیت در برخواهد داشت. به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود فرصت‌های فناورانه IoT و رشد اقتصادی در حوزه‌های ذیل محقق گردد:
- برنامه‌های کاربردی و خدمات از 7.5 میلیارد رینگیت در سال 2020 به 34 میلیارد رینگیت در سال 2025 ؛
- تولیدکنندگان دستگاه، از 1.0 میلیارد رینگیت در سال 2020 به 4.3 میلیارد رینگیت در سال 2025 .
چالش ها و راهکارها
اگرچه فن‌آوری‌های IoT توسط نیروهای بازار هدایت می‌شوند، ولی MCMC پیش‌بینی می‌کند که پذیرش فناوری اینترنت اشیا و توسعه کاربردهای آن بدون ایفای نقش تسهیل‌کنندگی اعم از رگولاتوری، استانداردگذاری و تنظیم تعاملات بین نقش‌آفرینان اکوسیستم آن، چالش برانگیز خواهد بود.
چالش‌های بالقوه شناسایی شده در کشور مالزی در مقابل توسعه فناوری اینترنت اشیا، عبارت‌اند از: منابع، فنی، رقابت، حریم خصوصی و امنیت داده‌ها.
چالش منابع: طیف فرکانسی و راهکار پیشنهادی
MCMC به عنوان مرجع طیف ملی مالزی می‌بایستی از دسترسی طیف به طور گسترده اطمینان یابد. به‌عنوان مثال کیفیت خدمات (QoS) یکی از عوامل تعیین کننده است؛ وسایل نقلیه بدون راننده و متصل‌به‌هم (M2M) میزان QoS بسیار بالایی را برای اطمینان از عملکرد بدون وقفه نیاز دارند که در این خصوص مطالعات بیشتر در زمینه‌های زیر برای اطمینان از منابع کافی برای برنامه‌ها و پیاده‌سازی کاربردهای متنوع مبتنی بر IoT در طولانی مدت و با توسعه بازار ضروری است.
جدول1: موضوعات مطالعاتی کلیدی اتی در خصوص طیف های فرکانسی در مالزی
چالش منابع: شماره‌گذاری و آدرس‌دهی شبکه و راهکار پیشنهادی
مانند هر نوع تجهیز ارتباطی، دستگاه‌های IoT باید قبل از اتصال به شبکه شناسایی شوند که در آن شماره‌گذاری منابع و آدرس‌دهی به عنوان شناسه استفاده می‌شوند. به طور طبیعی، شناسه دستگاه‌های IoT که در شبکه‌های عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرند، بسته به نوع شبکه‌ای که به آن‌ها متصل هستند، بر اساس E.164[1] , [2]E.212, IPv4 یا IPv6 خواهد بود. به عنوان مثال، آدرس‌های IP برای شناسایی دستگاه‌ها و تجهیزات متصل به شبکه IP و شناسه E.164 برای احراز دستگاه‌های متصل به شبکه مخابرات عمومی استفاده می‌شود. یکی از نگرانی‌هایی که در طولانی مدت وجود دارد کافی بودن شناسه E.164 است.
در حال حاضر در مالزی آدرس‌های IPv4 با کمبود مواجه است و افزایش دستگاه‌های IoT باعث افزایش تقاضا آدرس‌های IP می‌شود. بر اساس مطالعات و پیش‌بینی‌های پیشین (سه سال گذشته) MCMC صدور مجوزهای NSP و ASP برای مهاجرت به آدرس IPv6 برای پاسخ به این تقاضا، کارساز خواهد بود.
به‌کارگیری [3]eSIM یا سیم کارت ادغام شده در کاربردهایی از IoT که از طیف مجاز استفاده می‌کنند، برای مدیریت تعداد زیادی از دستگاه‌های IoT خصوصاً در مورد تعویض SIM، بسیار کارآمد است. در حقیقت به‌کارگیری eSIM با توجه به قابلیت کنترل و مدیریت از راه دور آن، موجب صرفه‌جویی در ارسال سیم‌کارت فیزیکی نصب شده در تجهیزات و بالطبع آن باعث صرفه‌جویی در منابع و مانع ارسال یک تکنسین به منطقه‌ای دورافتاده می‌شود.
جدول 2:
موضوعات مطالعاتی کلیدی آتی در خصوص شماره‌گذاری و آدرس‌دهی در شبکه
چالش فنی: استانداردسازی و راهکارهای پیشنهادی
با توجه به چالش‌های فنی در خصوص استاندارد گذاری فناوری IoT، تعاملات کمیسیون MCMC می‌بایستی با گروه مطالعات ITU-T 20 بیشتر شده و بتواند با آخرین پیشرفتها در فعالیتهای استانداردگذاری همگام شود. مطالعات پیش‌بینی شده در قالب جدول ذیل، در راستای اتخاذ تصمیم درست و مواجهه صحیح با کدگذاری و استانداردسازی تجهیزاتی از IOT که در آینده نزدیک وارد بازار مالزی می‌شوند، پیشنهاد می‌گردد.
جدول3 : موضوعات مطالعاتی کلیدی آتی در خصوص استاندارد گذاری
چالش فنی: رومینگ یا نیاز به تحرک و راهکارهای پیشنهادی
در ارتباطات سیار ، خدمات رومینگ به کاربران امکان می‌دهد هنگام مسافرت به خارج از کشور بدون نیاز به تغییر سیم‌کارت، استفاده از خدمات تلفن همراه را ادامه دهند. این امر از طریق هماهنگی فنی و تجاری بین شرکای رومینگ کشورهای شرکت‌کننده امکان‌پذیر است. به همین ترتیب در IoT ، رومینگ یک ویژگی مهم برای اطمینان از ادامه عملکرد دستگاه‌های IoT در هنگام رومینگ از یک کشور به کشور دیگر است. بخش حمل‌ونقل مانند تدارکات یا صنعت خرده‌فروشی در GS1
[4] با استفاده از خدمات IoT شامل حرکت وسایل نقلیه و کالا بین کشورها نیاز به پوشش خدمات IoT در سراسر کشورها دارد.
MCMC پیش‌بینی می‌کند که رومینگ IoT از نظر فنی در شبکه سلولی مسئله اصلی ایجاد نکند زیرا می‌تواند در سیستم رومینگ فعلی، پوشش داده شود. با این حال، این چالش‌ها مربوط به دستگاه‌ها و خدمات IoT است که مبتنی بر فناوری‌های دور برد با توان پایین (LPWA) مانند LoRa و Sigfox است. به همین دلیل نیاز به توسعه یک سیستم رومینگ جدید برای پشتیبانی از رومینگ LPWA احساس می‌شود. ازاین‌رو ، مطالعه بیشتر در خصوص موارد ذیل بسیار مهم تلقی می‌شود.
جدول 4: موضوعات مطالعاتی کلیدی آتی در خصوص رومینگ IoT
چالش امنیت و حریم خصوصی داده‌ها
دستگاه‌های مبتنی بر IoT که در مالزی نصب و استفاده می‌شوند، ممکن است مورد آزمایش دقیق قرار گرفته و از نظر حداقل سطح آسیب‌پذیری و آزمایش نفوذ مورد تأیید قرار گیرند. برای این منظور، گواهینامه‌ای در مورد آسیب‌پذیری و نفوذپذیری دستگاه‌های IoT می‌تواند ایجاد شود تا دستگاه‌های IoT را از خطر حملات DDOS با استفاده از botnet مصون دارد. MCMC معتقد است که امنیت IoT نه تنها به امنیت سایبری بلکه به امنیت فیزیکی دستگاه‌ها نیز بستگی دارد. امنیت سایبری وقفه در سرویس را به حداقل می‌رساند درحالی‌که امنیت فیزیکی، سرقت و خرابکاری را به حداقل می‌رساند که محقق شدن هر دو برای بقاء سیستم‌های مبتنی بر IoT ضروری است.
حفظ حریم خصوصی داده‌های جمع‌آوری شده توسط تجهیزات IoT امری بسیار حیاتی و قابل توجه است که نیاز به تلاش هماهنگی با وزارت حفاظت از داده‌های شخصی دارد. مطالعات بیشتر در زمینه‌های زیر برای اطمینان از اجرای برنامه‌های IoT بسیار مهم است.
جدول 5: موضوعات مطالعاتی کلیدی آتی در خصوص حریم خصوصی داده‌ها
پی نوشت:
[1] طرح شناسه گذاری مخابرات عمومی بین‌المللی
ITU
[2] طرح شناسایی بین‌المللی برای شبکه‌های عمومی و مشترکان -
ITU
[3] Embedded SIM (embedded subscriber identity module)
[4]GSI یک سازمان غیرانتفاعی است که استانداردهای زنجیره تأمین را ارائه می‌نماید. استانداردهای مذکور روش‌های ذخیره و انتقال داده‌ها را تعریف کرده و به‌موجب آن‌ها سازمان‌ها می‌توانند اطلاعات موردنظر را به آسانی مبادله کنند.
