طرحها و استارت آپهای موفق بسیاری در چند سال اخیر در حوزه اینترنت اشیا توسط تیمهای موفق از ایده به کسبوکار تبدیل شدهاند. از جمله آنها میتوان به طرحها و استارت آپهای ذیل اشاره نمود.
با توجه به ملاحظات مرکز ملی فضای مجازی در خصوص انتشار اسامی شرکت ها و اطلاعات تماس آنها، بخشی از گزارش در این قسمت گنجانده نشده است.
همچنین در ادامه به معرفی برخی از طرحها و پروژههای اپراتورها و FCPهای فعال کشور پرداخته شده است:
•هوشمندسازی کنتورهای گاز و برق، امضای تفاهمنامه با شرکتهای خارجی فعال در زمینهIoT:
این اپراتور اولین ماژول ارتباطی NB-IoT چند منظوره ساخت داخل را با موفقیت طراحی و تولید کرده و به بهرهبرداری رسانده است. تولید این ماژول گام مؤثری در جهت دسترسی به مفاهیم شهرهوشمند، خانه، شهروند، کشاورزی، انرژی هوشمند و... است. در حال حاضر مصرف عمده این ماژول در حوزه گاز، برق و آب است. در ماههای ابتدایی سال 1397 بسترهای لازم برای آزمایش محصولات شش شرکت سازنده مودم و چهار شرکت سازنده کنتور داخلی را در شبکه رادیو، انتقال و core بر بستر NB-IoT ایجاد کرده و در نهایت با بومیسازی پلتفرمهای لازم برای پیادهسازی این اکوسیستم، آن را به مرحله تولید رسانده است. در این پروژه تمام لایههای رادیو، شبکه، انتقال و core در داخل بستر ارتباطی خود به روزرسانی شده و برای اولین بار در کشور در جهت مدیریت هرچه بهتر انرژی در کشور اجرایی شده است.
همچنین این شرکت در تاریخ 97/07/28 اقدام به برگزاری مناقصهای با موضوع : "بررسی میزان آمادگی خود جهت ورود به ورتیکال ها و هورینزنتال های مختلف اینترنت اشیاء و اولویتبندی آنها و تهیه نقشه راه ارائه خدمات اینترنت اشیاء برای این اپراتور" نموده است.
در اقدام دیگری به عنوان اپراتور پیشگام در صنعت اینترنت اشیا و شهر هوشمند، با امضای تفاهمنامهای با شرکت اریکسون در خصوص همکاری مشترک با این شرکت، گام بزرگی را در جهت تحقق هر چه سریعتر فناوریهای مبتنی بر اینترنت اشیا برداشته است.
• طرح ها و اقدامات انجام شده توسط اپراتور دوم
بر اساس اظهارات مدیرعامل این شرکت، اقدامات زیر در زمینه اینترنت اشیاء انجام شده است:
1. طرح هوشمندسازی تهران: مکانهای هدف، آتشنشانی و بازار تهران میباشند.
2. استارت هوشمندسازی کنتورهای گاز: با همکاری یک شرکت کنتورسازی داخلی کنتورها ساخته و تست شده و به زودی در همدان به صورت پایلوت اجرایی میشود.
3. پارکینگ هوشمند: در مشهد اجرا خواهد شد.
4. طرح خانههای هوشمند و دوچرخههای اشتراکی نیز درحال تدوین برای شهر کیش است.
5. «سامانه مدیریت هوشمند ناوگان»: این سامانه از طریق اطلاع از زمان سوختگیری، ردیابی خودروها، انتخاب بهترین مسیر ممکن و دریافت هشدار هنگام خرابی قطعات خودرو اقدام به کاهش مصرف سوخت مینماید، همچنین مزایای دیگری مثل تحلیلی از رفتار راننده، وزن بار در لحظه، کاهش هزینه تعمیر و نگهداری و نظارت بر شرایط فنی خودرو را نیز دارا است که در سال 1397 رونمایی گردید.
سایر اقدامات انجام شده توسط اپراتورها و FCPهای کشور:
اپراتور سوم با بهکارگیری فناوری اینترنت اشیا، پروژه "زندگی هوشمند" یا "هوشمندانه زندگی کن"، تنها با یک گوشی تلفن همراه مجهز به سیمکارت این اپراتور، کنترل همه لوازم منزل را برای کاربر فراهم میآورد. در خانه هوشمند، تمام وسایل خانه توسط یک دستگاه مرکزی کنترلکننده به یکدیگر متصل میشوند.
انعقاد قرارداد همکاری با شرکت فرانسوی سیگفاکس در خصوص شبکه ملی اینترنت اشیا مبتنی بر پروتکل LPWAN که بر اساس آن، این شرکت با توجه به پایدار بودن فنّاوری سیگفاکس، پروژههای هوشمندسازی کنتورها(آب، برق و گاز) و حوزه حملونقل(مدیریت ناوگان (Fleet management)) را در اولویت قرار داده است.
روندهای جهانی حاکی از آن است که توسعه خدمات اینترنت اشیا تنها توسط یک بازیگر محقق نخواهد شد. بر این اساس و با توجه به توانمندیهای ذینفعان مختلف اکوسیستم اینترنت اشیا در ایران، تقسیمکار ملی و اولویتهای توسعه اینترنت اشیا در شبکه ملی اطلاعات به عنوان زیرساخت ارتباطی و اطلاعاتی کشور در جلسه 53 مورخ 30 مهر 97 شورای عالی فضای مجازی تصویب شد و به دستگاه های اجرایی و سازمان های مورد نظر (19 دستگاه) ابلاغ گردید.
بر اساس این تقسیم کار ملی برخی از وظایف بهصورت مشارکتی میان یک یا چند دستگاه میبایستی انجام گرفته و پس از اتمام بازههای زمانی تعیین شده، گزارش عملکرد آن به مرکز ملی فضای مجازی ارسال گردد.
چالش ها:
1. تأمین زیرساختهای فنی لازم با بروز تحریمهای بینالمللی با چالش مواجه شده است.
2. استانداردگذاری مناسبی برای تجهیزات هوشمند وجود ندارد.
3. عدم تفکیک کالاهای هوشمند از غیرهوشمند توسط گمرک مشکلات عدیدهای را برای بازیگران این حوزه به وجود آورده است.
4. نهادها و دستگاههای حاکمیتی در راستای توسعه اینترنت اشیا عملکردی جزیرهای دارند.
5. حقوق داده و مالکیت دادههای جمعآوری شده در این فناوری در کشور معین نشده است.
6. نقش سرمایهگذاریها و مشارکتهای بخش خصوصی در پروژههای کلان ملی بسیار کمرنگ است.
7. قوانین دست و پاگیر در برخی موارد مانعی بر سر راه توسعهدهندگان این فناوری هستند.
8. به نقش بسیار حائز اهمیت دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی در توسعه این فناوری مورد توجه نشده است.
راهکارهای پیشنهادی:
1. اهتمام جدی به راهاندازی تمام و کمال شبکه ملی اطلاعات؛
2. تعیین تکلیف قانون حفاظت از داده و مالکیت معنوی؛
3. تخصیص منابع فرکانسی مورد نیاز در راستای حمایت از این فناوری؛
4. ارائه یک پلتفرم یکپارچه و هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا با هدف تأمین نیازهای عمومی صنعت و جامعه؛
5. اتخاذ سیاستهای حمایتی از کسبوکارهای نوپا و دانشبنیان در حوزه فناوری اینترنت اشیا و اعطای معافیتهای مالیاتی و مشوقهای قانونی؛
6. احیاء صنعت و فرایند تولید در کارخانجات بهصورت هوشمند با استفاده از اینترنت اشیاء صنعتی؛
7. افزایش سرمایهگذاری در زیرساختهای ICT کشور؛
8. آگاهیرسانی دستگاههای مختلف از مزیتهای فناوری اینترنت اشیا در راستای تقسیمکار ملی توسعه اینترنت اشیا؛