ایجاد نگاه پیشینی در رسانه ها؛ لازمه حکمرانی قانونمند در فضای مجازی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مرکز ملی فضای مجازی، مهدی حاجی محمدی پژوهشگر حوزه رسانه و فضای مجازی در یادداشتی درباره بیانات اخیر رهبر معظم انقلاب درباره لزوم حکمرانی قانونمند در فضای مجازی، معتقد است لازمه حکمرانی قوی برای فضای مجازی اصلاح نگاه به مفهوم رسانه و تغییر آن به نگاه پیشینی است و این مهم باید از اولین پله در ارتباط گیری با مخاطب در تلویزیون، رادیو و رسانه های نزدیک تر به مردم ایجاد شود.

متن این یادداشت به شرح زیر است:
فهم دقیق سخنان مقام معظم رهبری درباره حکمرانی قانونمند در فضای مجازی نیاز به تحلیل کلان درباره فضای رسانه ای کشور دارد چرا که در حال حاضر فضای رسانه ای کشور رویدادمحور بوده و در صورت وقوع یک اتفاق اقدام رسانه ای در این فضا آغاز می شود و یا به عبارتی سیستم رسانه ای کشور، سیستم پسینی است که این نگاه باعث شده تا روابط عمومی ها و مراکز اطلاع رسانی و رسانه ای کشور عملیات رسانه ای خود را پس از انجام یک رویداد شروع کرده و واکنش پسینی به موضوعات داشته باشند و این دیدگاه باعث شده تا رسانه ها در کشور در عقب هر رویداد و پس از وقوع بایستند.
در فضای رسانه ای غرب این اتفاق متفاوت است و پیش از این که یک رویداد اتفاق بیفتد، در مرحله نخست رسانه اتفاق را در ذهن مخاطبان خود تصویر کرده و سپس اتفاق مورد نظر رسانه توسط مخاطب محقق می شود که این مسیر در فضای رسانه ای کشور دچار مشکل است و رسانه ما دارای ویژگی رسانه پسینی است. برهمین اساس است که ایران همواره در حوزه مستند پیشرفت های خوبی داشته چرا که مستند چیزی است که اتفاق افتاده و قرار است که سند آن ساخته شود که مشابه آن مستندهای دفاع مقدس و شهداء را می توان نام برد.

از طرفی زمانی که قرار است رسانه برای تصویرسازی آینده کار کند، ورود نکرده و در این حوزه ضعف داریم که به همین دلیل تاکنون هرگز برای تمدن نوین اسلامی محتوای مناسبی ساخته نشده است چرا که هیچ وقت نگاه رسانه ای کشور تصویر سازی از آینده نبوده است.

بنابراین اگر قرار باشد حکمرانی جدی در فضای مجازی ایجاد کنیم اولین اقدام نگاه به رسانه و تغییر دیدگاه این سیستم به پیشینی است یعنی باید بپذیریم برای رویدادهایی که در آینده قرار است به وقوع بپیوندد در فضای رسانه و فضای مجازی، تولید محتوا کنیم و با همین دیدگاه است که غرب فرهنگ ها و خرده فرهنگ ها را در دل رسانه متحول کرده و در حال از بین بردن آنهاست که متاسفانه ایران در این حوزه عقب است.

به طور مثال با بررسی فضای سینما در کشور مشاهده می کنید که سینمای ایران نیز پسینی است و شعار و شاه بیت این فضا این است که آینه تمام قد وضع وجود باشد درحالی که این تعریف عقب راندن سینما و نزول این جایگاه به توصیف وضع موجود است و در بهترین حالت ممکن، حفظ شرایط حال اتفاق می افتد و شاهد پیشرفتی از طریق این نوع رسانه ها در کشور نخواهیم بود. در حالی که در غرب شرایط متفاوت است و سینمای غرب در حال خلق ژانرهای جدید و ناظر به آینده همچون منجی، پیشرفت های تکنولوژیک، سفر به سیارات دیگر و . . . است و حتی تحولاتی همچون هوش مصنوعی و متاورس جزو محتواهای اصلی این رسانه ها است.

از ویژگی این فضا می توان گفت که بعد از این که سینمای پیشینی، ذهنیت آینده را برای مخاطب می سازد فضای مجازی در امتداد آن، مسیر را پیش می برد و محتوای خرد و خلاصه شده نگاه پیشینی را تحویل مخاطب می دهد که با پازل سینما و رسانه همخوانی دارد و ذهن مخاطب تحت سیطره رسانه قرار می گیرد.

آنچه که مسلم است اگر بخواهیم فضای رسانه ای و فضای مجازی را با حکمرانی تمدنی مدیریت کنیم، باید به صورت پیوسته در حوزه های کودک، نوجوان و... و با سیری مشخص این نگاه را در کنار هم در رسانه ها ایجاد کرده تا این فضا تکمیل شود بنابراین لازمه حکمرانی قوی برای فضای مجازی اصلاح نگاه به مفهوم رسانه و تغییر آن به نگاه پیشینی است و این مهم باید از اولین پله در ارتباط گیری با مخاطب در تلویزیون، رادیو و رسانه های نزدیک تر به مردم ایجاد شود و به پیوست آن برای فضای مجازی تاملاتی در حوزه های مختلف همچون هوش مصنوعی شکل بگیرد چرا که برای مدیریت این حوزه ها که مبتنی بر داده ها و محتواها است نیاز به تولید محتوا داریم و این درحالی است که امروز برای تولید محتوا در حوزه هوش مصنوعی و متاورس شاهد حرکت جدی نیستیم.

برهمین اساس باید شورای عالی فضای مجازی به عنوان نقطه کانونی تصمیم گیری در این حوزه تبیری بیاندیشد تا ظرفیت های در ساختارهای موجود به شکل رسانه پیشینی قرار گیرند و مبتنی بر اهداف و آرمان های انقلاب به سمت تولید محتوا پیش روند و بتوان به یک حکمرانی قانونمند مبتنی بر قانون و آگاهی مردم، برسیم.

انتهای پیام/